Tijdens WOI noteerde Richard Dieudonné, de uitgever van de Gazet van Assche, dag na dag wat er in Asse en ruime omgeving gebeurde. In 18 notaboekjes, samen zo’n 2200 pagina’s, berichtte hij over het leven tijdens de oorlog.
Dagboekjes
In 1968 verwierf Heemkring Ascania deze dagboekjes van advocaat Jan van Beveren, de kleinzoon van Dieudonné.
De berichtgeving van Dieudonné was heel gedetailleerd. Zo schreef hij over de krijgsverrichtingen, de houding van en jegens de bezettingstroepen, de vluchtelingen en de burgerslachtoffers, de verplichte tewerkstelling van werklozen, de opeisingen van dieren en goederen, de armoede en de bevoorrading van de bevolking, de prijzen van essentiële voedingswaren (van aardappelen en boter tot graan en geuze) en dagdagelijkse verbruiksproducten (zoals het benodigde papier om te drukken), de bedelende, mercantiele of liefdevolle omgang met de Duitse soldaten, de griepepidemie en de ontploffingen van munitie na de wapenstilstand in het station in Asse en in Mollem op Vrijlegem. Merkwaardig zijn ook zijn dagelijkse meteorologische waarnemingen.
Minutieuze uitgave
Dr. hist. Jaak Ockeley en de Academie van de Kon. Commissie voor Geschiedenis bundelden zijn notities tot een lijvige publicatie, zowat het meest gedetailleerde oorlogsdagboek uit bezet Vlaanderen. Dieudonnés geschriften vormen een uitgekiende bron voor de studie van o.a. de mentaliteitsgeschiedenis, de plaatselijke machtsverhoudingen, het dagelijks leven en de werking van de pers in oorlogstijd.
De minutieuze uitgave en indexering laat toe dit - doorheen de tweeënvijftig oorlogsmaanden zeer evenwichtig bijgehouden - dagboek te ontsluiten voor onderzoekers van de Eerste Wereldoorlog, West-Brabantse heemkundigen en iedereen die zich interesseert aan collectief gedrag in buitengewone tijden.
Hoewel het document in grote lijnen het reeds bekende verhaal vertelt, zal de vondst toch voor grote opwinding zorgen in de wereld van de historici en ver daarbuiten. Een manuscript waarin een gewone burger op persoonlijke wijze verslag doet van historische gebeurtenissen is op zichzelf al zeer waardevol. Het geeft historici inzicht in hoe de grote geschiedenis de kleine levens van gewone mensen heeft geraakt en levert een net iets ander beeld op dan het beeld dat geschetst wordt op basis van de officiële geschiedschrijving. Maar dit persoonlijke document is veel meer dan dat. Het geeft historici niet alleen cruciale informatie om bepaalde oude aannames meer te kunnen nuanceren, maar het zal de gebeurtenissen in een compleet nieuw licht zetten.
Boekvoorstelling
Het Oorlogsdagboek van Richard Dieudonné wordt uitgegeven in 2 delen door de aan de Academie verbonden Koninklijke Commissie voor Geschiedenis en telt 1250 pagina’s.
Het boek wordt voorgesteld op vrijdag 29 november om 20 uur in de zolder van het Oud Gasthuis.
De toegang is gratis, maar reservatie vooraf noodzakelijk.
